25 januari 2024: Jaarstart Schoolleiders voor de toekomst

Op 25 januari 2024 trapt Schoolleiders voor de Toekomst het jaar af met een feestelijke startbijeenkomst op Spring High in Amsterdam. Alle ambassadeurs en leden van de broedplaatsen van Schoolleiders voor de Toekomst zijn daarvoor uitgenodigd. De schoolleiders nemen ook leerlingen van hun school mee en ze hebben bedacht dat ik dan als opening van het jaar op een podium met die leerlingen in gesprek mag over het onderwijs voor de toekomst.

13 september 2023: Hoe konden we dat vergeten?

Op 13 september 2023 vindt in De Reehorst in Ede een congres plaats over Samenwerken met de mantelzorger.

Als zorgverlener liggen nu en in de toekomst steeds meer kansen in de samenwerking met het netwerk van de cliënt, dat vraagt wel een andere rol van jou. Wat heeft een mantelzorger nodig, maar ook wat heb jij als zorgverlener nodig voor een betere samenwerking? Hoe kom je op een goede manier met elkaar in gesprek? Wat kan je van een mantelzorger wel/niet vragen, en hoe kan hij/zij beter omgaan met de cliënt?

De organisatie heeft mij uitgenodigd om de dag met een keynote af te sluiten.

Ik zal het hebben over het belang van het verschil tussen meer kennis vergaren, meer ervaring opdoen en wijzer worden. Ook zal ik het hebben over het verschil tussen professionals, deskundigen, leken, medemensen, dwarsliggers, ambtenaren, hulpvragers, hulpbehoevenden en hulpverleners. En dan is er ook nog een verschil tussen zorgen en werken en tussen praten, luisteren, aandacht hebben, aanwezig zijn en vragen stellen.
Omgaan met al die verschillen is een hele uitdaging. Het is ook het hele werk. Dat doorhebben is het halve werk. De andere helft gaat over erkenning, over het maar moeilijk vol te houden onderscheid tussen werk dat betaald moet worden en werk dat verricht moet worden. En om dat laatste gaat het: het werk dat verricht moet worden.

8 juni 2023: Meer oordeelsvermogen in een groter handelingsdomein

De Gelderse Scholengroep Quadraam organiseert een Onderwijs en Onderzoeksdag. Ze hebben mij gevraagd een keynote over ontwikkelingsgericht onderwijs te verzorgen.

Ik wil graag een verhaal vertellen over hoe we groei en ontwikkeling kunnen begrijpen in het platte vlak, zodat we het onderwijs kunnen bevrijden van de demotiverende, concurrentie en ongelijkheid aanjagende verticale metafoor van de ladder die we zouden moeten beklimmen.

Zo’n verhaal laat zich gemakkelijk en vanzelfsprekend vertellen zodra je vertrekt vanuit een enactivistische visie op cognitie. Het mooie daarvan is ook nog eens dat je duidelijk kunt maken op welke manier cognitieve, emotionele en sociale ontwikkeling begrepen kan worden als in feite één geïntegreerd ontwikkelingsproces.

30 mei 2023: Excellent onderwijs vraagt om een pedagogiek van aandacht

Basisschool De Waai in Cuijk neemt de kwaliteit van haar onderwijs zeer serieus. De resultaten zijn daar dan ook naar. Toch willen ze zich verder blijven doorontwikkelen en vragen zich daarbij af om welke resultaten het dan eigenlijk zou moeten gaan. Daarover willen ze met mij in gesprek en dat doe ik graag.

Ik zal het hebben over twee verschillende theorieën over cognitie en hun betekenis voor een visie op cognitieve ontwikkeling. Volgens de ene theorie, het cognitivisme, is het resultaat van leren vooral een beter gestructureerd en rijker gevuld langetermijngeheugen. Volgens de andere theorie, het enactivisme, is het resultaat van leren vooral een ontwikkeld oordeels- en handelingsvermogen. Die laatste theorie integreert persoonlijke motivatie, sociale omgang en cognitieve ontwikkeling in één proces. In dat proces speelt een pedagogiek van de aandacht een hoofdrol. Dat leidt tot een totaal ander leerlingvolgsysteem, waarin referentieniveaus en toetsscores er nauwelijks toe doen.

26 mei 2023: Waarom denken leuker is dan we denken

Maarten van Doorn heeft een erg leuk boek geschreven over de kwaliteit van ons denken: Waarom we beter denken dan we denken. Met argumentatieve kracht en humor keert hij zich tegen het heersende idee dat wij gebrekkige denkers zouden zijn, gevangen in een web van denkfouten, verliefd op ons eigen gelijk, doof voor argumenten en daardoor een gemakkelijke prooi voor nepnieuws. Dat beeld klopt niet, laat Maarten overtuigend zien.

Maarten studeerde ooit filosofie van de gedragswetenschappen. Ik was zijn scriptiebegeleider. Daarna vertrok hij voor promotieonderzoek naar de Central European University, eerst in Budapest, later in Wenen. Inmiddels werkt hij aan de Radboud Universiteit en daar vindt een symposium plaats ter ere van het verschijnen van zijn boek. Tijdens dat symposium ga ik iets vertellen over hoe leuk denken eigenlijk wel niet is.