De Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen van de Radboud Universiteit organiseert onder de titel ‘In contact blijven’ een symposium over afstand en nabijheid. Eén van de onderdelen is een workshop over afstand en nabijheid in het onderwijs. We gaan met elkaar in gesprek over de afstand en de nabijheid die nodig is om in het onderwijs ruimte te creëren voor de professionele én de persoonlijke ontwikkeling van student én docent.

In de opleiding van jonge mensen in middelbaar en hoger onderwijs is vorming een belangrijk aandachtsveld. Het doel is om zelfstandige, vrije en goede persoonlijkheden mogelijk te maken. Maar wie leert hier wie, en vooral hoe? Valt dergelijke autonomie eigenlijk wel te leren, en verdwijnt aandacht voor afhankelijkheden daarin niet uit het perspectief? 

De research master Cognitive neuroscience van de Radboud Universiteit is een geweldige opleiding die volop in beweging is. Om de vele wetenschappers die als docent bij de opleiding betrokken zijn een educatieve boost te geven, organiseert de opleiding een MSc CNS Teaching Innovation Day.

De organisatie heeft mij als Academisch leider van het Radboud Teaching and Learning Centre gevraagd om met de aanwezigen te verkennen hoe je in het onderwijs je experimentele en onderzoekende houding tot zijn recht kunt laten komen in plaats van haar thuis te laten, omdat je nu eenmaal tussen de bedrijven door even college moet geven. Die integratie van onderwijs en onderzoek maakt je leven als academicus een stuk rijker.

Amstelronde, het samenwerkingsverband voor passend onderwijs in een viertal gemeenten ten zuiden van Amsterdam, organiseert een professionaliseringsdag voor al hun medewerkers waarop ze willen brainstormen, filosoferen, dromen en ook daadwerkelijk aan de slag.

Voor dat filosoferen hebben ze mij gevraagd de vonk te ontsteken. Ik ga het over de educatieve ruimte hebben, de ruimte die de Oude Grieken ‘σχόλη‘ noemden (school), de ruimte waarin je de tijd krijgt om te oefenen in een context waarin je niet afgerekend wordt op je inspanningen, omdat je immers nog aan het leren, aan het oefenen bent.

Die betekenis van de educatieve ruimte zijn we helaas uit het oog verloren sinds we de school als een ladder zijn gaan zien die in leerstofjaarklassen beklommen moet worden. Dat leidt tot onderwijs dat voor niemand passend is.