Het Stedelijk Gymnasium Breda organiseert een reeks lezingen onder de titel Studium Generale over Moderne illusies. In die reeks kom ik op 30 november praten over ons gezonde verstand. Niet omdat dat een illusie is, maar omdat ik zal betogen dat we met behulp van ons gezonde verstand twee moderne illusies kunnen ontmaskeren, namelijk enerzijds de illusie dat we genoeg hebben aan deskundigheid en anderzijds de illusie dat we genoeg hebben aan (onderbuik)gevoelens.

Dit is de samenvatting van wat ik zal vertellen:

Ons gezonde verstand heeft het tegenwoordig maar moeilijk. Aan de ene kant wordt het voortdurend gekleineerd door experts die onterecht menen dat ons gezonde verstand vooral uit een verzameling ongefundeerde vooroordelen bestaat. Aan de andere kant wordt het voortdurend beledigd door populisten die onterecht menen dat ons gezonde verstand niet veel meer is dan een blind vertrouwen in onze primitieve onderbuikgevoelens. De leken blijven erg genoeg met lege handen achter. Omdat ieder van ons op een steeds groter wordend terrein in feite eigenlijk een leek is, is dit een buitengewoon ongewenste situatie. Daar wil ik wat aan doen! Ik zal laten zien dat de populisten en de experts het belangrijkste kenmerk van ons gezonde verstand over het hoofd zien: de onderzoekende houding. Filosofie (= de kunst van het stellen van de juiste vraag) kan ons helpen het contact met ons gezonde verstand te herstellen. Dat is geen garantie voor een beter leven. Maar het leidt wel tot een beter begrip van ons leven, het leven van een diersoort die ploeterend tussen geboorte en dood van hun leven een mooi verhaal wil maken.